2024-06-06

Voelen, de weg naar zelfbevrijding

In mijn blogs van april en mei schreef ik over onontladen emoties en over een negatief zelfbeeld. Of anders gezegd: ik schreef in die blogs over trauma en aangeleerde patronen.

In de blog van april kon je lezen dat trauma ontstaat als er te veel, te snel, te plotseling gebeurt en er een vorm van immobiel-zijn is. De energie die op zo’n moment vrijkomt, kan door het immobiel-zijn niet ontladen worden. Ons lijf slaat dit dan (tijdelijk) voor ons op in ons bindweefsel om het op een later (veilig) moment alsnog te kunnen ontladen. Zolang de onontladen emotie ligt opgeslagen in ons bindweefsel, blijft de reactie die ten tijde van het ontstaan van het trauma met succes is toegepast opgeslagen in de hersenen. Zodra de onontladen emotie wordt getriggerd, zal deze reactie steeds weer ‘de oplossing’ zijn.

In de blog van mei kon je lezen over het ontstaan van een negatief zelfbeeld, doordat de focus in onze samenleving met name ligt op het doel, het resultaat. En hoe anders het zou kunnen zijn als de focus op de weg zou liggen. Met andere woorden; als het om het doen zou gaan in plaats van over een wenselijk eindresultaat.

Een andere reden waarom een negatief zelfbeeld zou kunnen ontstaan, is het aannemen van de overtuiging van een ander. Stel dat je de jongste bent van een gezin van vier met een behoorlijk leeftijdsverschil tussen jou en de andere drie. Het zou zomaar kunnen zijn, dat er dan vaak tegen je is gezegd: ‘Laat mij dat maar doen, daar ben jij nog te jong voor.’ Het zou kunnen zijn dat deze zin uiteindelijk is verworden tot de overtuiging: ‘Ik kan niks, dus dat laat ik een ander maar doen.’ Tijdens mijn opleiding en in de praktijk kom ik het vaak tegen dat iemand een overtuiging heeft aangenomen, die niet van hem of haarzelf is, maar bijvoorbeeld van een familielid, juf of meester of een andere (vaak belangrijke) persoon in het jeugdig leven.
Zolang we ons onbewust zijn van de onverwerkte emoties, de aangeleerde patronen en de aangenomen overtuigingen, wordt (een belangrijk deel van) ons gedrag en ons leven bepaald door al deze dingen.

Om zelf meester te worden over ons gedrag en ons leven is het dus noodzakelijk om onszelf bewust te worden van onszelf. Dat klinkt gemakkelijk, maar in de praktijk blijkt dit toch wat anders te liggen. Wat maakt nu dat bewust-zijn zo moeilijk is?

Onverwerkte emoties zijn nooit de fijnste emoties. Fijne emoties verwerken we wel, die zijn immers fijn. Minder fijne of ronduit nare (onontladen) emoties houden we het liefst ver weg. Om een onontladen emotie te ontladen, moeten we namelijk voelen wat er is in ons lichaam.

Jentien Keijzer zegt hierover in haar artikel ‘Echt je Zelf voelen, hoe doe je dat?’ het volgende: ‘Onbewust hebben we onszelf allerlei technieken en afweermechanismen aangeleerd om nare, ongemakkelijke of pijnlijke gevoelens niet toe te laten. Maar daarmee verdwijnen ze niet, ook al lijkt dat voor even zo te zijn.’

Door vooral bezig te zijn met andere dingen, proberen we weg te blijven van die nare, ongemakkelijke of pijnlijke gevoelens. Met andere dingen bedoel ik dan alles wat de focus verlegt van onszelf naar iets buiten onszelf. Duidelijke voorbeelden daarvan zijn onder andere gamen, TV kijken, lezen, maar ook stappen, feesten en reizen. Minder duidelijke voorbeelden zijn het analyseren en verklaren van emoties. Dit zijn vaardigheden van het hoofd, wat ons dus weghoudt van het voelen, wat een vaardigheid is van ons lichaam. Of zoals Jan Bommerez het zegt: ‘Het brein herhaalt wat het hart niet kan wissen.’

Onontladen emoties willen ontladen worden, ze willen gevoeld en doorleeft worden. Ze verdwijnen niet door ze te negeren of ze te ontkennen. Jentien Keijzer zegt hierover: ‘Ze nemen alleen andere uitingsvormen aan, om via alternatieve routes tot ons bewustzijn door te dringen. Hoe zeer we ook proberen deze onaangename gevoelens te ontwijken, we kunnen niet om ze heen. En waar we niet omheen kunnen, moeten we doorheen. Leren voelen betekent dan ook vooral durven voelen: het vergt lef, moed en vertrouwen om alles wat zich in ons afspeelt écht te durven voelen.’

Oplossen van trauma is dus niet iets wat je ‘even’ doet. Er is geen quick fix om jezelf te ontdoen van onontladen emoties en oude patronen. Maar als je het lef hebt om werkelijk te durven voelen en vertrouwen kunt hebben in jezelf, dan geeft dit ruimte, ontspanning en optimale controle over jouw leven!

Durf jij de stap te nemen? In mijn praktijk Cranio & Zo help ik je graag om het lef, de moed en vertrouwen in jezelf te krijgen om écht te durven voelen, te ontladen en meer ruimte te krijgen in jezelf en daarmee meer vrijheid in het leven.

Jolande

NB: Quotes van Jentien Keijzer komen van: https://nieuwetijds.com/echt-je-zelf-voelen-hoe-doen-we-dat/